TRZEBIATÓW-RYNEK

Oddanie do użytkowania ostatniego odcinka obwodnicy Trzebiatowa pozwoliło na całkowite wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza miasto. To ułatwienie nie tylko dla zmotoryzowanych ale również poprawa bezpieczeństwa i jakości życia w centrum miasta. Pozostałością poprzedniej organizacji ruchu jest rozbudowany układ drogowy, w szczególności w obrębie rynku.  Wzdłuż każdej z pierzei głównego placu miasta przebiega jezdnia o dwóch, jednokierunkowych pasach ruchu. Co ciekawe układ ten obowiązuje tylko w obrębie placu natomiast poza jego obrysem wraca do układu jednojezdniowego wraz z równoległymi zatokami parkingowymi.

Ukształtowanie przestrzenne projektowanego rynku zakłada zablokowanie ruchu wzdłuż bocznych pierzei. Wjazdy i wyjazdy na tych kierunkach ograniczone są automatycznymi słupkami hydraulicznymi ( chowanymi w posadzkę ). Pozwala to na różne scenariusze zagospodarowania przestrzeni rynku. W wariancie całkowitego wyłączenia ruchu możliwe jest udostępnienie wjazdu tylko dla zaopatrzenia / służb porządkowych w wybranych godzinach porannych. Wariant ten funkcjonować powinien głównie w sezonie letnim lub przy okazji imprez miejskich tj. koncerty czy jarmarki świąteczne. Drugim wariantem jest otworzenie obu pierzei dla ruchu kołowego. Wariant ten mógłby funkcjonować w okresie jesienno-zimowym gdy warunki pogodowe ograniczają aktywności w obrębie placu. Dzięki ukształtowaniu  elementów zagospodarowania terenu takich jak zieleńce, siedziska, latarnie i stojaki rowerowe na przeważającej długości nie ma możliwości postoju niezgodnego z przepisami. Na samym odcinku głównej płyty rynku proponuje się zastosowanie słupków ulicznych mocowanych w systemowych gniazdach co pozwala na ich szybki demontaż w wariancie z wyłączonym ruchem. Możliwe są również scenariusze pośrednie tj. zamykanie tylko wybranej strony placu lub zamykanie / otwieranie placu w różnych godzinach ( np. otwarcie ruchu w godzinach urzędowania Ratusza ). Ukształtowanie przestrzeni pozwala na wielowariantowe możliwości użytkowania rynku w zależności od aktualnych potrzeb, natomiast zdalnie sterowany wjazd na plac umożliwia udostępnienie go wybranym użytkownikom ( służy  ratunkowe, porządkowe ). Hydrauliczne słupki stanowią też ochronę przed atakiem terrorystycznym z wykorzystaniem pojazdów mechanicznych.  Wszystkie przejścia dla pieszych w obrębie rynku projektuje się w formie wyniesionej.

PROJEKTOWANY UKŁAD PRZESTRZENNY RYNKU

Historyczne zdjęcia pokazują, że pierwotnie płyta rynku rozciągała się aż do chodników wzdłuż wszystkich pierzei. Jedynym akcentem na placu był pomnik wojenny w południowej części placu.  Krawędź jezdni uwidoczniona była tylko przez rynsztoki i stojącą w nich wodę. Posadzka placu podzielona była jedynie charakterystycznymi dojściami biegnącymi po przekątnych placu. Układ drzew wzdłuż dwóch bocznych pierzei i w bezpośrednim otoczeniu ratusza zachował się do dziś. Natomiast obecny zieleniec znajdujący się w południowej części   ( w miejscu byłego pomnika wojennego ) pojawił się dopiero w czasach polskiego Trzebiatowa. Tworzył on kompozycyjną całość razem z zieleńcami w miejscu nieistniejącego jeszcze kwartału sąsiadującego z rynkiem od strony zachodniej. Początkowo miał on formę komponowanego kwietnika. Obecne nasadzenia to głównie rozrośnięte iglaki, które modne były w latach 90-tych.

W obecnych czasach nie ma potrzeby odtwarzania tak wielkiej płyty rynku. Wraz ze zmianami klimatycznymi ważny stał się duży udział terenów zielonych w przestrzeni publicznej. Projekt zakłada powrót do pierwotnego układu z posadzką głównego placu rozciągającą się aż do linii chodników i nałożenia na niego nowych elementów przestrzennych o kontrastującym do posadzki samego rynku kolorze i fakturze( cięty jasnoszary granit). Dwa główne obiekty to zieleniec wzdłuż północno-zachodniej jezdni oraz zieleniec w części południowej, który stanowi powiększenie obszaru obecnej zieleni. Oba te elementy stanowią oddzielenie od ulic z ruchem kołowym. W ich obrębie zaprojektowano zieleń średnią oraz szpalery nowych drzew o formie wielopiennej z okrągłą koroną. Projektowane drzewa mają dorastać do 4-5 metrów wysokości tak aby nie zasłaniały zabytkowych pierzei zabudowy i odróżniały się od historycznych szpalerów lip wzdłuż bocznych pierzei ( które uzupełniono nowymi nasadzeniami o zbliżonych parametrach ). W chwili obecnej zielenic w części północnej jest odgrodzony żywopłotami i zarośnięty krzewami przez co jest on praktycznie wydzielony z użytkowania dla mieszkańców. Aby uniknąć podobnego efektu projekt zakłada „przedłużenie” placu na obszar zieleńca i wytworzenia małych błoni , które z jednej strony otwierają północną elewację ratusza natomiast z pozostałych stron otoczone są zieleńcami z izolującą zielenią średnią. Na osi tego zielonego placu zaprojektowano fontannę na planie kwadratu nawiązującą formą i lokalizacją do postumentu historycznego pomnika wojennego. Fontannę stanowi prostopadłościenny blok czarnego kamienia o wysokości ok 50cm z zaokrąglonymi krawędziami, w którym ukryto dysze tryskające pionowymi strumieniami wody. Wokół postumentu stworzono płytką nieckę, do której spływa woda tworząc taflę wody na posadzce. Zakres zieleni przedłużono do wysokości krótszych elewacji ratusza. Flankujące go zieleńce w formie wyniesionych murków granitowych z siedziskami wytwarzają mniejsze place- od strony frontu plac wejściowy do ratusza, od strony zachodniej plac ,w obrębie którego zlokalizowano pomnik słonia uzupełniony tablicą informacyjną.  Przestrzeń ta jest zamknięta gotycką elewacją ratusza, która kadruje charakterystyczny dla miasta monument, znajdujący się na osi ciągu prowadzącego do sgraffito na elewacji budynku przy ulicy Zajazdowej.

Główną przestrzeń rynku zaprojektowano w formie wielofunkcyjnego, otwartego placu. Wzdłuż jego dłuższych boków znajdują się wspominane wyżej zieleńce w formie murków granitowych z siedziskami. Od południa linię zieleńców wyznacza elewacja ratusza. Na przedłużeniu zieleńców wzdłuż krótszych elewacji ratusza wyznaczono trójkątne przestrzenie ograniczone biegnącymi po przekątnej placu ścieżkami. W ich obrębie zaprojektowano żagle zacieniające montowane częściowo do słupów oświetleniowych ( odpowiednio wzmocnionych ) oraz do demontowanych masztów , które stanowią podpory pośrednie. Jasne, materiałowe zacieniacze stanowią nawiązanie do stosowanych w przeszłości markiz w parterach kamienic oraz do nadmorskiej lokalizacji miasta. Trójkątny układ słupów pozwala również na montaż girland oświetleniowych nadających nastrojowy klimat wieczorową porą.

Obecną ( i historyczną ) posadzkę rynku stanowi  kamień  polny o nieregularnych kształtach. Znajduje się on również pod nawierzchnią bitumiczną jezdni co widać w miejscach jej ubytku. Projekt zakłada ponowne ułożenie charakterystycznego materiału kamiennego poprzez jego rozbiórkę, obróbkę górnej płaszczyzny i ponowne ułożenie. Rozwiązanie to musi być poprzedzone analizą grubości obecnego materiału, tak aby po obróbce spełniał on odpowiednie parametry wytrzymałościowe.